Przestępczość nieletnich w 2004r w woj. pomorskim - Wiadomości - Policja Pomorska

W ubiegłym roku 3.296 nieletnich sprawców popełniło 5.943 czynów karalnych (w rozumieniu ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich tak określa się przestępstwo i wykroczenie. Poniższe dane dotyczą tylko przestępstw). Odnotowano wzrost zarówno w liczbie nieletnich sprawców o 458 (2.838 w 2003 r.), jak i w liczbie czynów karalnych o 2.635 (3.308 w 2003 r.). Ogólny wzrost liczby nieletnich sprawców czynów karalnych jest sygnałem, że rokrocznie nowa grupa dzieci i młodzieży po raz pierwszy wchodzi w konflikt z prawem.

Wyższa wykrywalność czynów karalnych popełnianych przez nieletnich występuje praktycznie we wszystkich jednostkach naszego województwa. Na taki stan rzeczy niewątpliwie miał wpływ miernik określony przez Komendanta Wojewódzkiego Policji, jako zadanie dla policjantów w 2004 roku tj. wzrost wykrywalności czynów karalnych popełnionych przez nieletnich.

Analiza danych statystycznych dotyczących przestępczości nieletnich wskazuje na wyraźny wzrost aktywności policjantów zajmujących się tą problematyką. Policjant w środowisku szkolnym, poprzez swoje działania prewencyjne i profilaktyczne, staje się osobą znaną. Po spotkaniu w szkole z policjantem, który omawia m.in. temat przestępczości nieletnich, w tym poszczególne kategorie przestępstw, takich jak rozboje, wymuszenia rozbójnicze, bójki, pobicia, uszkodzenie ciała. Młodzi ludzie uświadamiają sobie, że sytuacje, jakich doświadczają ze strony kolegów, nie powinny mieć miejsca i że są karane. Ciemna liczba automatycznie ulega zmniejszeniu, a następuje wzrost w liczbie czynów popełnianych przez nieletnich.

Przykłady najbardziej bulwersujących przestępstw popełnionych przez nieletnich:

• Nietrzeźwy 16-latek z gm. Puck, groził pozbawieniem życia przy użyciu siekiery matce i bratu, następnie siekierą zniszczył meble w mieszkaniu. Kilka dni wcześniej będąc również pod wpływem alkoholu pobił matkę powodując u niej obrażenia. Umieszczono go w schronisku dla nieletnich.
• 16-latek w Pucku, będąc pod wpływem alkoholu, groził ojcu nożem kuchennym, że pozbawi go życia. Tej samej nocy tak samo groził właścicielowi kawiarenki internetowej oraz mieszkance Pucka i jej małoletnim dzieciom. Umieszczono go w zakładzie poprawczym.
• Wiosną 2004r. czterosobowa grupa nieletnich w wieku 15-16 lat na terenie Pucka dokonała 6 czynów karalnych. Były to rozboje, wymuszenie rozbójnicze oraz groźby karalne. Np. zamykali w piwnicy i grozili podpaleniem włosów małoletnim mieszkańcom Pucka. Materiały przekazano sędziemu rodzinnemu.
• W Gdańsku na placu przed szkołą podstawową dwóch 8-letnich braci bliźniaków przewróciło i kopało po całym ciele 5-latka. Następnie jeden z braci uderzył metalowym prętem w nos 11-latka, a drugi 8-latka. 11-latek doznał złamania podstawy czaszki kości skroniowej i wstrząśnienia mózgu. Sprawcy zostali umieszczeni w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
• W Gdańsku 16-latek groził pobiciem 13-latkowi. Groźba wzbudziła w małoletnim obawę, że może zostać spełniona. W wyniku tego zdarzenia 13-latek doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu: miał zawał serca i zapadł w śpiączkę mózgową. Następstwem było porażenie spastyczne czterokończynowe. Poszkodowany do dziś przebywa w hospicjum. Sprawcę umieszczono w schronisku dla nieletnich.
• 15-latka z Gdańska pod pozorem prośby o jedzenie dostała się do mieszkania, wykorzystała nieuwagę pokrzywdzonej i ukradła jej torebkę z pieniędzmi i dokumentami. Łącznej wartość strat wyniosła 830 zł.
• 13-latek z Gdańska dokonał rozboju na swojej matce w ten sposób, że wykręcił jej ręce i ukradł z portfela 10 zł. Nieletniemu udowodniono dokonanie 4 takich czynów. Pomimo, że wcześniej sprawiał kłopoty wychowawcze, matka nikogo nie informowała o tym fakcie. Dopiero, gdy stał się w stosunku do niej agresywny, zaczęła obawiać się o własne życie i zgłosiła sprawę policji. Nieletniego umieszczono w schronisku dla nieletnich.
• Specjaliści ds. nieletnich z KMP w Sopocie prowadzili postępowanie dotyczące pobicia 15-latka. Do zdarzenia doszło w okolicach cmentarza komunalnego w Sopocie po pogrzebie chłopca, który zmarł w wyniku zadławienia wymiocinami po wcześniejszym spożyciu alkoholu. Pretekstem do pobicia była plotka, że pokrzywdzony źle mówił o zmarłym. 5 nieletnich pobiło pokrzywdzonego kopiąc go i bijąc z pięści po całym ciele. Pokrzywdzony trafił do szpitala w ciężkim stanie. Najbardziej agresywnego sprawcę umieszczono w schronisku dla nieletnich.
• Policjanci z Sopotu prowadzili również postępowanie dotyczące 16-letniego chłopca, który dokonał 4 czynów karalnych na szkodę swojej 16-letniej dziewczyny, będącej w tym czasie w 3 miesiącu ciąży. Naruszył jej nietykalność cielesną poprzez duszenie. Ponadto dwukrotnie dokonał uszkodzenia jej ciała poprzez uderzanie czołem w jej głowę oraz kopanie nogą w brzuch, w wyniku czego doznała krwotoku z narządów rodnych, zawrotów głowy oraz dolegliwości bólowych brzucha. Dodatkowo po wspomnianych zdarzeniach zastraszał pokrzywdzoną zabraniając jej komukolwiek mówić o zajściach. Sędzia rodzinny umieścił go w schronisku dla nieletnich. Sprawca pochodził z rodziny, w której jego ojciec stosował przemoc wobec matki i dzieci.
• W Sopocie prowadzono postępowanie dotyczące 8 czynów karalnych popełnionych przez 14-letniego chłopca pochodzącego z niepełnej rodziny. Chłopiec w okresie od czerwca do listopada 2004 r. dwukrotnie dokonał rozboju na własnej matce zmuszając ją groźbą do wydania każdorazowo renty w kwocie 600 zł. Ponadto znęcał się psychicznie nad swoją matką używając wobec niej wulgarnych wyzwisk. Dokonał dwukrotnego uszkodzenia ciała matki oraz naruszył nietykalność cielesną jej konkubenta. Groził także swojej matce pobiciem. Posiadał nielegalnie porcję marihuany. Trafił do schroniska dla nieletnich.
• W KPP w Starogardzie Gd. ustalono i udowodniono 4 przypadki kradzieży złomu z terenu PKP, których dokonała siedmioosobowa grupa nieletnich. Spowodowali straty w wysokości 1090 zł.
• Policjanci ze Starogardu Gd. ustalili również trzech nieletnich sprawców 40 wymuszeń rozbójniczych. Sprawcy na terenie osiedla mieszkaniowego od grudnia 2003r. do września 2004r. grożąc pobiciem wymuszali na młodszym chłopcu podbieranie rodzicom pieniędzy. Zabrano mu łącznie pieniądze w kwocie 3940 zł.

Wskaźnik udziału czynów popełnionych przez nieletnich w ogólnej liczbie przestępstw wykrytych w omawianym okresie wynosił 9,6% (2003 r. - 5,5%), tj. o 4,1% więcej niż w roku ubiegłym. W ogólnej liczbie ustalonych sprawców nieletni stanowili 10% (2003 r. - 9,1%), tj. o 0,9% więcej niż w roku ubiegłym. Dynamika wynosiła 174,5%.

Pełniejszy obraz przestępczości nieletnich w 2004 r. daje przeprowadzona analiza niektórych kategorii przestępstw. Wynika z niej, że z 5.943 czynów karalnych nieletni sprawcy najczęściej dokonywali:

• naruszeń przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii - 1994, tj. o 1543 więcej niż w 2003 r. (451);
• rozbojów, wymuszeń rozbójniczych - 795, tj. o 382 więcej (413 w 2003 r.), w tym tzw. rozbojów szkolnych - 135;
• kradzieży cudzej rzeczy - 562 (o 94 mniej niż w 2003 r.), w tym kradzieży samochodu - 15 (o 7 więcej niż w 2003 r.);
• przypadków uszczerbku na zdrowiu - 353 tj. o 164 więcej (189);
• włamań do różnych obiektów - 317 (o 87 mniej niż w 2003 r.).

• trzy nieletnie z Kwidzyna za pomocą sms-a groziły koleżance pobiciem i pozbawieniem życia,
• trzech nieletnich w wieku 15-17 lat wysyłało wiadomości tekstowe na telefon komórkowy nauczyciela, stosując w ten sposób groźby karalne.

Coraz częściej nieletnim udowadniane są też przestępstwa dot. kradzieży programów komputerowych. 188 nieletnim udowodniono popełnienie czynów z tej kategorii, np. 14-letni uczeń gimnazjum dokonywał kopiowania programów komputerowych, które za pośrednictwem internetu sprzedawał.

Charakterystyka nieletnich sprawców, czynów karalnych i metod ich działania

Charakteryzując nieletnich sprawców czynów karalnych z naszego województwa należy stwierdzić, że w zdecydowanej większości są to chłopcy w wieku od 13 do 16 lat, uczący się w ostatnich klasach szkół podsta-wowych lub gimnazjach. Nieletni najczęściej czyny karalne popełniali w mieście. Na ogólną liczbę 5943 popełnionych przez nich czynów 5069 zostało dokonanych w mieście. W strukturze przestępczości przeważają czyny o charakterze kryminalnym, jak rozboje i wymuszenia rozbójnicze, uszczerbek na zdrowiu, bójki i pobicia. Najczęściej pokrzywdzonymi są osoby małoletnie.

Z analizy przeprowadzonych spraw wynika, że nieletni tworzą grupy przestępcze, które działają bezwzględnie grożąc swoim ofiarom pobiciem, zniszczeniem mienia, pozbawieniem życia. Ponadto obniża się wiek nieletnich sprawców czynów karalnych, dokonują oni czynów działając bardziej brutalnie i bezwzględnie. Większość nieletnich sprawców wywodzi się z rodzin niewydolnych wychowawczo, a głównym powodem popełniania czynów karalnych przez nieletnich jest zachwianie podstawowych norm i zasad w domu rodzinnym oraz patologie w rodzinie, takie jak: alkoholizm, przestępczość, narkomania, próby samobójcze. Jest też inna przyczyna, coraz częściej zauważalna, tj. bezrobocie w rodzinie. Problemy finansowe rodziny nakręcają spiralę agresji, stąd awantury, kłótnie w domu rodzinnym. To z kolei generuje najczęściej problemy w szkole, wagary i nawiązywanie kontaktów z grupami nieformalnymi. Inny istotny element to szybka i łatwa możliwość sprzedaży kradzionego mienia, czyli paserstwo. Dorośli chętnie kupują od nieletniego towar za minimalną kwotę, nie interesując się źródłem jego pochodzenia.

Z ustaleń policji wynika, że wielokrotni sprawcy mają poczucie bezkarności. Zastosowanie środka w postaci zakładu poprawczego w zawieszeniu nie robi już na nich żadnego wrażenia. Dozór kuratora bez ścisłej współpracy rodziców (a w większości objęci są nimi nieletni z rodzin patologicznych) nie odnosi pożądanego skutku. Nie mówiąc już o sytuacji, jaka miała miejsce w Gdańsku: 15-latek po spożyciu alkoholu stawał się bardzo agresywny, również w stosunku do swoich rodziców. Z tej też przyczyny rodzice zwrócili się do policji o pomoc. Z uwagi na niewydolność wychowawczą policja skierowała w tej sprawie wystąpienie do sądu rodzinnego z wnioskiem o wszczęcie postępowania opiekuńczego. Efekt wystąpienia - nadzór rodziców!(nadzór rodziców to jeden ze środków wychowawczych orzekanych przez sędziów rodzinnych).

Liczba nieletnich, którzy weszli ponownie w konflikt z prawem w 2004 roku wynosi 373 (w 2003 r. - 312), z tego za podobne przestępstwa 19 (219 - w 2003 r.), za inne 153 (93 - w 2003r.).