10 GRUDNIA – MIĘDZYNARODOWYM DNIEM PRAW CZŁOWIEKA
Corocznie 10 grudnia jest obchodzony na całym świecie jako Dzień Praw Człowieka. "Prawa człowieka należą do każdego z nas bez wyjątku (...)"
„Prawa człowieka należą do każdego z nas bez wyjątku. Dopóki jednak nie poznamy swoich praw, nie będziemy się domagać ich przestrzegania oraz bronić swoich praw i praw innych, dopóty dokumenty dotyczące praw człowieka, spisywane przez dziesięciolecia, będą tylko pustymi słowami.” Sekretarz Generalny ONZ, Ban Ki-moon
Prawa człowieka już w 1948 roku zostały formalnie uznane za jeden z priorytetów społeczności międzynarodowej, kiedy w dniu 10 grudnia Zgromadzenie Ogólne ONZ obradujące w Paryżu, przyjęło Powszechną Deklarację Praw Człowieka – istotny dokument dotyczący ochrony praw człowieka i pierwszy tego rodzaju przyjęty przez społeczność międzynarodową.
Deklaracja składa się z Preambuły i 30 artykułów, które zostały sporządzone przez przedstawicieli wszystkich regionów świata w oparciu o różne systemy prawne i szybko zyskały miano uniwersalnych zasad obejmujących wszelkie aspekty życia ludzkiego.
Deklaracja zawiera szeroki zakres podstawowych praw i wolności człowieka, do których wszystkie kobiety i wszyscy mężczyźni na całym świecie są równouprawnieni.
Pierwszy artykuł deklaracji stanowi:
„Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swoich praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.”
Ponadto deklaracja stanowi fundamentalny kanon praw przysługujących wszystkim ludziom bez względu na różnice „rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiekolwiek innego stanu” (art. 2).
Mimo, iż Deklaracja jest wyrazem woli, a nie prawnie wiążącym dokumentem o randze traktatu czy konwencji, to powszechnie uważa się ją za pierwsze, znaczące dokonanie ONZ w dziedzinie ochrony praw człowieka.
Z czasem stała się także podstawowym źródłem międzynarodowych aktów chroniących prawa człowieka i zarazem kamieniem węgielnym pod wciąż rozwijający się system ochrony praw człowieka.
Jest przy tym poczesnym dokumentem stanowiącym niewątpliwie jedno z największych i najtrwalszych osiągnięć Organizacji Narodów Zjednoczonych w tej materii, dlatego corocznie 10 grudnia jest obchodzony na całym świecie jako Dzień Praw Człowieka.
